Lavanèso
Galega officinalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso.
Noms en français : Galéga officinal, Rue-de-chèvre.
Descripcioun :La lavanèso nous vèn d'Éuropo dóu levant e d'Asìo mounte trachis naturalamen. Eici s'atrovo, raramen, en ribo d'aigo e dins li prado umido. Sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu clar e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr lou bestiàri quouro es en flour e un cop seco : 100 g de lavanèso seco douno la mort pèr la fedo que pòu pu alena. Fai pissa, abeissa la glicemìo e èi peréu galatougèno. Li flour seco se prènon en tisano, pamens mèfi que n'en fau pas trop metre.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Sud-Èst
Ref. sc. : Galega officinalis L., 1753
Fougerolo-de-Seliger
Herzogiella seligeri
Plagiotheciaceae
Nom en français : Fougerole de Seliger.
Descripcioun :La fougerolo-de-Seliger, mousso pluroucarpo, trachis en tepiero à la baso di pege dins li relarg umide e acide de fourèst pulèu mountagnouso. Li ramo, irreguliero, an un port que retoumbo devers lou sòu ço que pòu ajuda à la recounèisse. Li fueio soun un pau dins lou plan, curvo emé un bout loungamen acumina e denta. La fueio a uno pichouneto rufo doublo. Li celulo soun en loungour aleva li dis alo. La sedo longo de 2 cm èi roujo, fai sis espouroufito l'estiéu.
Usanço :Se pòu engana emé d'àutri mousso pluroucarpo dóu meme gènre e di gènre proche (Plagiothecium, Taxiphyllum..).
Port : Pluroucarpo
Taio : 2 à 3 cm
Fueio : 1 à 2,4 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Herzogiella
Famiho : Plagiotheciaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 2,5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 600 à 2000 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pege
- Bas de pege
- Souco
- Ligno
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Herzogiella seligeri (Brid.) Z.Iwats., 1970
(= Dolichotheca seligeri (Brid.) Loeske, 1911 = Plagiothecium silesiacum (F.Weber & D.Mohr) Schimp )